Χριστόφορος Ιωαννίδης, Λονδίνο Μπανγκόκ (Ταϊλάνδη) Κίνα

Λονδίνο, Μπανγκόκ (Ταϊλάνδη), Κίνα: Συνέντευξη με τον Χριστόφορο Ιωαννίδη

Ο Χριστόφορος έχει ζήσει και εργαστεί σε έξι χώρες σε τρεις διαφορετικές ηπείρους – Αμερική, Ευρώπη και Ασία. Έχει ταξιδέψει σε 41 χώρες συνολικά, εκτεταμένα στην Ταϊλάνδη στην οποία έζησε αρκετά χρόνια, και στην Κίνα, ενώ τώρα βρίσκεται στο Λονδίνο όπου συνεχίζει το διδακτικό και ερευνητικό του έργο. Ας δούμε τι μας είπε ο ίδιος.

• Πες μας λίγα πράγματα για σένα και με τι ασχολείσαι ;

Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Λεμεσό της Κύπρου, από μικρός έκανα κολύμπι και ήμουνα πρωταθλητής Κύπρου στο θαλάσσιο σκι για 11 χρόνια. Σπούδασα Νομικά στην Αθήνα, μεταπτυχιακό στο διεθνές δίκαιο στο Ηνωμένο Βασίλειο, μετά δίδαξα στο πανεπιστήμιο Chulalongkorn στην Μπανγκόκ (καλύτερο πανεπιστήμιο στην Ταϊλάνδη), μετά δεύτερο μεταπτυχιακό στην Φιλοσοφία στις ΗΠΑ και μετά ξεκίνησα το διδακτορικό μου στην νομική σχολή του King’s College London, κατά τη διάρκεια του οποίου δίδαξα σε νομικές σχολές στην Κίνα για 2 1/2 χρόνια.

• Πες μας μερικά πράγματα για την Μπανγκόκ (Ταϊλάνδη) και την Κίνα που έχεις ζήσει και εργαστεί.

Έχω ζήσει στην Μπανγκόκ για τεσσεράμισι χρόνια όπου δίδασκα Αγγλικά σε σχολεία για ένα χρόνο και αργότερα εξειδικευμένα προγράμματα Αγγλικών στο Chulalongkorn University. Η Μπανγκόκ είναι μία πόλη όπου βρίσκεις τα πάντα και μπορείς να είσαι αυτός που είσαι. Δεν χρειάζεται να αναλώνεις χρόνο προγραμματίζοντας το μέλλον, που σημαίνει ότι έχεις μεγαλύτερη ευχέρεια και άνεση να ζεις το παρόν. Τελειώνεις τη δουλειά σου την Παρασκευή απόγευμα, αποφασίζεις εκείνη τη στιγμή να πας όπου θες – πας από τη δουλειά στο σταθμό του λεωφορείου και πας Βόρεια Ταϊλάνδη στην ζούγκλα και ορειβασία στα βουνά, ή Νότια Ταϊλάνδη σε εξωτικά νησιά και παραλίες.

Εργάστηκα Κίνα για δυόμισι χρόνια διδάσκοντας νομικά σε νομικές σχολές στο Ουχάν (Wuhan). Η Κίνα, όπως και Ιαπωνία, είναι μία ασφαλέστατη χώρα, η οποία διέπεται από ομοιογένεια. Ομοιογένεια εθνική αλλά και σε επίπεδο καθημερινής συμπεριφοράς. Όλοι έχουν τις ίδιες συνήθειες. Παραδείγματος χάριν, όλοι πηγαίνουν για μεσημεριανό μεταξύ 12 και 1 το μεσημέρι. Εγώ μια φορά πήγα κατά τις 1.30 για μεσημεριανό και μια Κινέζα φίλη μου απόρησε: «Καλά πας για μεσημεριανό τόσο αργά; Μα γιατί;». Σε μία χώρα όπου είναι αρετή να είσαι ένα με το σύνολο, ακόμα και οι καθημερινές συνήθειες επιβάλλονται από την κοινωνία και η ατομικότητα καταπιέζεται, η παραμικρή ένδειξη ατομικότητας συχνά γίνεται αντιληπτή ως παρέκκλιση από τον κανόνα. Πρέπει να παραδεχτώ ότι βρήκα τέτοιες αντιδράσεις άκρως διασκεδαστικές.

Τόσο στην Κίνα όσο και στην Ταϊλανδη υπάρχει ομοιογένεια, επικράτηση μιας ενιαίας κουλτούρας, με αποτέλεσμα όχι μόνο την υποβάθμιση της ατομικότητας αλλά και αυτό που λέμε face culture και shame culture, δηλαδή η τάση να δείχνουν πρόσωπο και αίσθηση ντροπής όταν το χάσουν. Αυτό έχει ως συνέπεια να προσπαθούν να δείξουν καλό πρόσωπο σε ξένους. Αντιμετωπίζουν τους ξένους διαφορετικά από ότι ο ένας τον άλλο, υπάρχει μία έλλειψη ειλικρίνειας εκεί, η οποία όμως βολεύει τους ξένους, γι’ αυτό και συχνά περνά απαρατήρητη στον δυτικό κόσμο.

Και δύο χώρες, Ταϊλάνδη και Κίνα είναι εξαιρετικά ασφαλείς, τρέφουν ιδιαίτερο σεβασμό προς τους ξένους και μας θεωρούν ως έχοντες υψηλό status. Είναι συνεπώς πάρα πολύ εύκολο για αλλοδαπούς να κάνουν νέες φιλίες και στις δύο χώρες, αν και πολλές φιλικές σχέσεις θα είναι επαναλαμβανόμενες. Οι ντόπιοι είναι άνθρωποι που σκέφτονται με βάση της πατροπαράδοτης τους κουλτούρας, ανακυκλώνοντας το ίδιο περιεχόμενο. Για παράδειγμα, αν υποβάλω μια γενική ερώτηση σε δέκα Έλληνες, θα λάβω εννιά διαφορετικές απαντήσεις γιατί ο κάθε ένας έχει τη δίκη του άποψη. Στην Κίνα και στην Ταϊλάνδη, θα λάβω εννιά στις δέκα φορές την ίδια απάντηση γιατί όλοι σκέφτονται με τον ίδιο τρόπο – η ίδια κουλτούρα απαντάει τα ίδια ερωτήματα με τον ίδιο τρόπο.

• Πες μας πως βλέπεις το Λονδίνο που μένεις τώρα.

Είναι αχρείαστο να πω πράγματα για το Λονδίνο τα οποία όλοι οι Έλληνες γνωρίζουν: ότι έχει ελληνική αρχιτεκτονική και ελληνικά εκθέματα κοσμούν τα μουσεία τους, όπως τα Ελγίνεια μάρμαρα στο Βρετανικό μουσείο τα οποία προσπαθούμε να επαναπατρίσουμε κλπ. Θα αναφέρω τρία πράγματα:

1. Το Λονδίνο είναι μια από τις 5 πόλεις τις οποίες κατά την άποψή μου (ναι, αυτό είναι εντελώς υποκειμενικό) πρέπει ο κάθε άνθρωπος σε αυτό τον κόσμο να επισκεφθεί (οι άλλες 4: Αθήνα, γενέτειρα του δυτικού πολιτισμού, Ρώμη, συνέχειά του, Πεκίνο, εστία ενός άλλου μεγάλου πολιτισμού, και Νέα Υόρκη, η γενέτειρα μιας νέας εποχής). Κι αυτό διότι είναι η πιο κοσμοπολίτικη πόλη στον κόσμο. Μέχρι να πας στο πανεπιστήμιο το πρωί, ακούς 3 διαφορετικές διαλέκτους Αγγλικών. Γνώρισα άτομα από χώρες-νησιά του Ειρηνικού που δεν είχα ακούσει ποτέ. Έχει αυτή τη μοναδικότητα το Λονδίνο.

2. Εξ’ αιτίας αυτής της πολυπολιτισμότητας και ανομοιογένειας, η κουλτούρα του Λονδίνου δεν είναι εθνική κουλτούρα, όπως η ελληνική, η ιταλική, η κινέζικη κλπ., αλλά είναι αυτό εγώ προσωπικά αποκαλώ κουλτούρα δευτέρας κατηγορίας (με την έννοια της λογικής, όχι με υποτιμητικό τόνο), δηλαδή η κουλτούρα εδώ είναι η έμφαση στο ατομικό δικαίωμα του καθενός να έχει την δική του κουλτούρα και τρόπο ζωής. Αλλιώς οι Άγγλοι-Τζαμαικανοί, άλλη κουλτούρα οι Άγγλοι-Εβραίοι, άλλη κουλτούρα οι Άγγλοι-Ινδοί, κλπ.

3. Το Λονδίνο δίνει, πιστεύω, αρκετή έμφαση στις τέχνες με πολλές σχετικές εκδηλώσεις.

• Μερικά όμορφα μέρη που άρεσαν ιδιαίτερα στα ταξίδια σου θα θέλαμε να ακούσουμε, κάποιες παραλίες, τοπία κλπ.

Αυτή είναι η δυσκολότερη ερώτηση διότι έχω ταξιδέψει εκτενώς και στις δυο χώρες. Τόσο η Ταϊλανδη όσο και η Κίνα είναι σαν την Ελλάδα: χρειάζεσαι χρόνια για να δεις ολόκληρη τη χώρα… Όσον αφορά την Κίνα, μια μοναδική εμπειρία είναι χειμώνας στην επαρχία η Heilongjiang, όπου μπορεί κάποιος να βιώσει θερμοκρασία -35 βαθμών και να απολαύσει φεστιβάλ χιονιού και πάγου, κάτι μάλλον ασυνήθιστο για τους πλείστους Έλληνες. Είναι αξιοσημείωτο ότι στις περιοχές Σαγκάη και Χάντζου (Hangzou), η συμπεριφορά των ανθρώπων διαφέρει από την υπόλοιπη Κίνα.

Είναι πραγματικά πολύ δύσκολο να μιλήσω επιλεκτικά για συγκεκριμένα μέρη στην Ταϊλάνδη, γιατί είναι σαν την Ελλάδα – μικρή χώρα αλλά γεμάτη από πανέμορφα μέρη. Το μοναδικό μέρος που δεν μου άρεσε από την Ταϊλάνδη είναι η Πατάγια, γιατί είναι γεμάτη μπαράκια χωρίς τίποτ’άλλο, και η παραλία δεν είναι καθαρή. Μοναδικά μέρη θα έλεγα είναι τα νησιά Μου Κο Σιμιλάν (Mu Ko Similan) και τα νησιά Σουρίν (Mu Ko Surin). Σιμιλάν σημαίνει εννέα στα Μαλαισιανά. Λέγονται έτσι, προφανώς γιατί πρόκειται για ένα σύμπλεγμα εννέα νησιών. Το “Mu Koh” σημαίνει σύμπλεγμα νησιών. Τα νησιά Σιμιλάν είναι ένα από τα δέκα καλύτερα μέρη στον κόσμο για καταδύσεις. Εγώ έκανα snorkelling όταν ήμουν και στα δύο αυτά συμπλέγματα νησιών, γιατί τότε δεν είχα μάθει καταδύσεις ακόμη.

Στα νησιά Σουρίν είδα τα πιο όμορφα κοράλλια που έχω δει ποτέ στην ζωή μου, πολύ ομορφότερα και από την Χαβάη. Και τα δύο συμπλέγματα βρίσκονται στην θάλασσα του Ανταμάν (Andaman Sea), περίπου 40 χιλιόμετρα από την ακτή. Είναι και τα δύο εθνικά πάρκα και οι επισκέπτες μένουν σε σκηνές, οι οποίες όμως είναι άνετες. Το Κράμπι επίσης είναι ένα εξαιρετικό μέρος στην Νότια Ταϊλάνδη, ειδικά η παραλία Ralay (Railay Beach) και τα νησιά Πι Πι όπου γυρίστηκε και η ταινία “The Beach”. Στην Βόρεια Ταϊλάνδη το Τσιάνγκ Μάι (Chiang Mai) είναι μοναδικό και κατάλληλη βάση για ορειβασία (trekking) σε ζούγκλα. Επίσης ένα πολύ ωραίο μέρος που έχω επισκεφτεί είναι στην περιοχή Ουμπάνγκ (Umphang District) στην επαρχία Τακ (Tak Province), όπου βρίσκεται ο Τι Λο Σου (Namtok Thi Lo Su), ο υψηλότερος καταρράκτης της Ταϊλάνδης. Αλλά το νότιο τμήμα της χώρας με νησιά και θάλασσα είναι το αγαπημένο μου.

• Πόσες χώρες έχει επισκεφτεί συνολικά ;

Οι χώρες που έχω επισκεφτεί συνολικά είναι 41, οι οποίες είναι: Αίγυπτος, Ανδόρα, Αυστρία, Βατικανό, Βέλγιο, Βιετνάμ, Βόρεια Ιρλανδία, Βοσνία και Ερζεγοβίνη, Βουλγαρία, Γαλλία, Δανία, Ελλάδα, Ηνωμένο Βασίλειο, Ηνωμένες Πολιτείες, Ιαπωνία, Ινδονησία, Ιρλανδία, Ισλανδία, Ισπανία, Ιταλία, Καμπότζη, Καναδάς, Κίνα, Κροατία, Λάος, Μαλαισία, Μάλτα, Μαυροβούνιο, Μεξικό, Ολλανδία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σιγκαπούρη, Σλοβακία, Σουηδία, Σρι Λάνκα, Ταϊβάν, Ταϊλάνδη, Τουρκία, Τσεχία και Φινλανδία.

• Τι σου λείπει από την Ελλάδα και την Κύπρο ;

Βασικά με έχει ξενερώσει ο ελληνικός κόσμος (Ελλάδα και Κύπρος), διότι δεν αισθανόμαστε αρκετά έντονα την ελληνική εθνική μας ταυτότητα. Το παράδοξο είναι ότι αυτό που δεν σεβόμαστε εμείς, την εθνική ταυτότητα, είναι κάτι που σεβόμαστε και κάτι που μας ελκύει στους ξένους: εκτιμάμε και μας ελκύει το ότι οι Ταϊλανδοί και οι Κινέζοι σέβονται πάρα πολύ την κουλτούρα τους και την εθνική τους ταυτότητα και δεν δέχονται εκπτώσεις από αυτήν, σε αντιδιαστολή με τους Έλληνες.

Από την Μικρασιατική καταστροφή εντεύθεν, οι Έλληνες διέπονται από μία ηττοπάθεια και μία ξενομανία και αυτό προσωπικά με έχει αποστρέψει από τον ελληνικό κόσμο. Αυτό που μου λείπει από τον ελληνικό κόσμο είναι η ευκαιρία να μιλήσω την ελληνική γλώσσα και η αίσθηση της οικειότητας μεταξύ των Ελλήνων. Στην Μπανγκόκ υπάρχει ελληνικό εστιατόριο κι έτσι το ελληνικό φαγητό ήταν μια ευχάριστη και υγιεινή αλλαγή από τα ντόπια εδέσματα. Όπως ανέφερα και πριν, οι Ταϊλανδοί και οι Κινέζοι ανακυκλώνουν την δική τους κουλτούρα, κάτι που επιβάλλει όμοιο τρόπο σκέψης μεταξύ των μελών της κοινωνίας και διατηρεί ψηλά επίπεδα κοινωνικής συνοχής, σε αντιδιαστολή με τους Έλληνες, των οποίων ο κοινωνικός ιστός διαβρώνεται αλλά διατηρούν κρίση – και αυτό, όπως από μόνος του μου είπε ένας Ελβετός Βουδιστής μοναχός στην Ιαπωνία, καθιστά τους Έλληνες διαφορετικούς και μοναδικούς. Αισθάνθηκα περισσότερο Έλληνας ταξιδεύοντας στην Ασία και αυτό είναι μοναδική εμπειρία. .

Ακολουθούν μερικά βίντεο από όμορφα μέρη της Ταϊλάνδης στο κάτω μέρος της σελίδας.